I miejsce w konkursie zdobyła Zlata Hrabtsevich, studentka III roku Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej, za swój projekt zatytułowany Modest House. W rozmowie z laureatką pytamy o kulisy tworzenia projektu, ekologiczne inspiracje, a także poruszamy temat idealnego domu przyszłości.

Redakcja: Co zainspirowało Cię do stworzenia projektu Modest House?

Zlata Hrabtsevich: Podczas wykonania projektu konkursowego byłam na studiach częściowych w ramach programu Erasmus+ w Amsterdamie. Codziennie jeżdżąc rowerem mijałam najwyższy budynek w Holandii wykonany w konstrukcji drewnianej CLT (ang. cross-laminated timber – płyty z drewna klejonego krzyżowo) – HAUT, autorstwa Team V Architecture. Co więcej, podczas zwiedzania miasta zobaczyłam obiekty zarówno w trakcie budowy, jak i obiekty zrealizowane z widoczną konstrukcją oraz wykończeniem z drewna. Piękno naturalnego budulca oraz jego pozytywny wpływ na środowisko zainspirowało mnie do poszerzenia swojej wiedzy w projektowaniu budynków zrównoważonych, przyjaznych, szczególnie o konstrukcji z drewna klejonego krzyżowo. Ogłoszenie konkursu „Dom z klimatem” dodatkowo zainspirowało mnie do zaprojektowania budynku jednorodzinnego w konstrukcji drewnianej oraz zastosowania rozwiązań prośrodowiskowych. Udział w konkursie dał mi swobodę decyzji twórczych, co było niezmiernie satysfakcjonujące podczas pracy nad projektem. Co więcej, projekt Modest House nabrał dla mnie dużego znaczenia nie tylko z powodu mojej aspiracji do projektowania zrównoważonego i miłości do natury, ale również dlatego, że zrealizowałam w nim własne marzenia i wizje domu jednorodzinnego.

Red.: Ile czasu poświęciłaś na przygotowanie projektu?

Z.H.: Projekt Modest House został wykonany w przeciągu dwóch i pół miesiąca.

Red.: Czy była to praca specjalnie przygotowana na potrzeby konkursu, czy wykonana podczas studiów?

Z.H.: Pomysł na zaprojektowanie domu jednorodzinnego w konstrukcji CLT powstał po zapoznaniu się z ogłoszeniem konkursu „Dom z klimatem”. Projekt został opracowany na potrzeby konkursu niezależnie od toku studiów na uczelni partnerskiej.

Red.: Które elementy projektu uważasz za rozwiązania najbardziej ekologiczne?

Z.H.: Jest mi trudno sprecyzować, co znaczy mniej lub bardziej ekologiczne w kontekście rozwiązań projektowych pracy konkursowej, bowiem każda decyzja została przyjęta zgodnie z zasadami projektowania zrównoważonego rozwoju, bądź też z dążeniem do minimalizacji negatywnego wpływu na środowisko projektowanego budynku. Niemniej jednak, za kluczowe i najbardziej prośrodowiskowe uważam rozwiązania materiałowe (wykorzystanie drewna, włókien drzewnych), nieskomplikowaną zwartą bryłę oraz elementy designu pozwalające na pasywne wykorzystanie energii (np. zadaszenia, okiennice).

Red.: Dlaczego zdecydowałaś się „wpisać” Modest House w już istniejącą miejską zabudowę domów jednorodzinnych?

Z.H.: Postanowiłam wpisać budynek Modest House w już istniejącą miejską zabudowę domów jednorodzinnych z kilku powodów. Po pierwsze, chciałam stworzyć dla siebie wyzwanie do zaprojektowania obiektu na działce o niewielkiej powierzchni, oraz stworzyć dialog z kontekstem urbanistycznym poprzez zarówno stworzenie ładu i harmonii przestrzennej, jak i dodanie świeżego oddechu istniejącej tkance miejskiej. Po drugie, uważam, że jednym z elementów projektowania zrównoważonego jest mądre wykorzystanie i zagospodarowanie terenu w obszarze miasta, co zapobiega takiemu zjawisku jak „urban sprawl”.

Red.: Jak twoim zdaniem będzie wyglądał dom przyszłości?

Z.H.: W kontekście przyszłości architektury domów jednorodzinnych uważam, że będzie ona ewoluować pod wpływem następujących tendencji. Jest to po pierwsze, projektowanie w zgodzie z naturą: wykorzystanie naturalnych surowców oraz biomateriałów (np. grzybni, ziemi ubijanej), projektowanie obiektu jako części gospodarki o obiegu zamkniętym. Po drugie, wykorzystanie nowych technologii: BIM, druk 3d, instalacje, modularyzacja i automatyzacja, systemy smart building. Warto również wspomnieć o wpływie globalnych zjawisk, takich jak wzrost populacji, na zarówno urbanistykę, jak i architekturę, co wiąże się z zagęszczaniem tkanki miejskiej oraz tendencją do budowania wertykalnego, która zmienia typologię budynków jednorodzinnych. Co więcej, myślę, że budynki przyszłości powinny być możliwe do adaptacji, dostępne i przyjazne zarówno dla ludzi, jak innych istot żywych – ptaków, owadów, roślin itd.
 
Red.: Jaka była twoja reakcja, gdy dowiedziałaś się, że twój projekt zdobył pierwsze miejsce w konkursie?

Z.H.: Była to dla mnie, oczywiście, bardzo radosna wiadomość. Myślę, że takie wyróżnienie stało się dla mnie wsparciem oraz inspiracją do tworzenia kolejnych projektów w zgodzie z naturą. Mam nadzieję, że mój projekt przyczyni się do rozpowszechniania wiedzy o architekturze zrównoważonej i zachęci projektantów do zwrócenia się ku stosowaniu rozwiązań prośrodowiskowych, a szczególnie, ku użyciu drewna w swoich projektach.

Serdecznie dziękujemy za rozmowę i jeszcze raz gratulujemy zwycięstwa w konkursie!

Wszystkie nagrodzone prace można obejrzeć na stronie: https://domzklimatem.gov.pl/projekt-proklimatycznego-domu#projekt-proklimatycznego-domu