W zakładce „Postaw na drewno. Bezpieczeństwo” wskazane zostało, że wbrew wielu mitom i obawom drewno nie jest materiałem niebezpiecznym, niebezpieczne są błędy projektowe, wykonawcze i użytkowe. Ponieważ kwestie związane z bezpieczeństwem pożarowym postrzegane są jako jedna z istotniejszych barier rozwoju budownictwa drewnianego w Polsce – w zakładce tej przedstawione zostaną podstawowe zasady bezpiecznego projektowania z punktu widzenia pożarowego.

Najistotniejszymi z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe są odporność ogniowa oraz nierozprzestrzenianie ognia (NRO). Odnosząc się do nich w ramach wprowadzenia, w telegraficznym skrócie:

• Odporność ogniową w przypadku elementów konstrukcyjnych, wyrażającą zdolność konstrukcji do spełniania funkcji nośnej w warunkach pożaru. Oblicza się ją dla konstrukcji, zwłaszcza prętowych w oparciu o normę PN-EN 1995-1-2.  W niektórych przypadkach natomiast wyznaczana jest badawczo.
• Nierozprzestrzenianie ognia (NRO) powiązane jest obecnie z klasą reakcji na ogień, według Załącznika 3 do Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych jako nierozprzestrzeniające ognia traktowane są wyroby posiadające klasę reakcji na ogień A lub B. Ponieważ drewno niezabezpieczone przypisane jest do klasy D – wymaga impregnacji celem podniesienia klasy reakcji na ogień.

Współczesne, poprawnie zaprojektowane (i wykonane) konstrukcje mogą bez problemu osiągać 90 lub nawet 120 min odporność ogniową bez żadnego dodatkowego zabezpieczenia. To, co zabezpieczenia wymaga w takiej konstrukcji – to stalowe elementy połączeń. Zabezpiecza się je drewnem poprzez obudowę albo przez konstruowanie połączeń  z zastosowaniem blach i sworzni krótszych niż szerokość i wysokość przekroju (tak, aby całe połączenie było wewnątrz elementu drewnianego, a otwory zaflekowane drewnem). Dla laika brzmi to może dziwnie, że niepalną stal zabezpiecza się palnym drewnem, fachowcy jednak wiedzą, że stal poddana działaniu wysokiej temperatury traci swoje właściwości nośne, „płynie”, a drewno opala się tylko po obwodzie (jak pokazano na fot. 1), zachowując funkcję konstrukcyjną.

Fot. 1 przekrój opalonego elementu drewnianego

Niemniej jednak drewno pozostaje materiałem palnym, co należy uwzględniać w projektowaniu obiektów – i to już na etapie koncepcji. Nie powinno się przede wszystkim sytuować na działce jak największej liczby domów bez zachowania żadnych rozsądnych odległości. (dotyczy przypadku wielu wolnostojących domów jednorodzinnych, budowanych na jednej działce). Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych wyłącza domy jednorodzinne z obowiązku spełnienia wymagań co do odporności ogniowej czy zachowania NRO (art. 213). Jedynie dla ścian oddzielających segmenty budynków jednorodzinnych bliźniaczych i szeregowych nakazane zostało w art. 217 spełnienie wymagania REI60. Dla domów jednorodzinnych wolnostojących, budowanych na jednej działce nie ma więc żadnych wymagań, co powoduje, że w polskiej architekturze pojawiają się takie sytuacje, jak na zdjęciu poniżej. Przedstawia ono budynki „jednorodzinne” dwulokalowe, między którymi odległość wynosi 1,5 m., opisane w projekcie jako jednorodzinne wolnostojące i usytuowane na jednej, niepodzielonej działce.

Fot. 2 Domy „jednorodzinne” na jednej działce.

Sytuowanie domów jednorodzinnych (choć zamieszkałych przez dwie obce sobie rodziny każdy) i tworzących mini osiedla bez uwzględnienia aspektów bezpieczeństwa pożarowego, jest wysoce niebezpieczne – zwłaszcza w przypadku domów drewnianych. Jeśli więc takie projekty powstają – powinno się  uwzględniać zasady bezpieczeństwa pożarowego jak dla domów na różnych działkach. Dla porównania – w Szwecji, w której budownictwo drewniane jest od dawna wpisane w krajobraz – stawia się wymagania co do odporności ogniowej, również dla drzwi i okien, przy odległościach między budynkami (nie tylko drewnianymi) mniejszych niż 8 m.

Jest jednak w Polsce coraz więcej poprawnie zaprojektowanych i zrealizowanych obiektów i osiedli domów drewnianych (np. fot. 3), których użytkownicy mogą cieszyć się ciepłym, ekologicznym i bezpiecznym domem/mieszkaniem. Wykonane są przez rzetelnych wykonawców we współpracy z dobrymi projektantami z zachowaniem zasad bezpieczeństwa.

Fot. 3 osiedle w Bielsku Podlaskim

Opracowanie mgr inż. Ewa Ingeborga Kotwica

Polecane materiały:

Dom bezpieczny pożarowo. Eksperyment w skali rzeczywistej, pożar domu drewnianego - Cykl dokumentalny pt. „Dom Bezpieczny Pożarowo”