wcags A A A A A- A+
Obrazek Słojów
adobestock_204194082.jpeg

2020-08-24

Projekt

Drewno daje możliwość kształtowania różnorodnych form architektonicznych i budowy niebanalnych, ciekawych obiektów. Przystępując do opracowania koncepcji trzeba jednak uwzględnić realność wykonania oraz dostawy projektowanych elementów. Projektując  należy na bieżąco weryfikować z konstruktorem możliwość wykonania i wymagane parametry przekrojów elementów konstrukcyjnych. Brak zachowania takiej zasady – czyli brak projektu konstrukcji przed wystąpieniem o pozwolenie na budowę, może na przykład powodować, że po wykonaniu projektu konstrukcyjnego obiekt ulegnie podwyższeniu w stosunku do koncepcji lub okaże się niewykonalny (dlatego tak często wskazuje się konieczność opracowania projektu konstrukcji przed wystąpieniem o pozwolenie na budowę). 
Jeżeli projektujemy dom prefabrykowany – należy sprawdzić, czy jest możliwe dostarczenie na plac budowy  gotowych elementów stropowych i ściennych, czy też specyfika lokalizacji inwestycji wymaga zaprojektowania paneli. W przypadku konstrukcji wielkowymiarowych z drewna klejonego, przy dużej ich długości czy szerokości transportowej, należy sprawdzić dostępność miejsca realizacji dla pojazdów ponadgabarytowych. Podkreślamy ten aspekt ze względu na to, iż w przypadku konieczności podziału elementów na czas transportu – podział ten musi zostać uwzględniony w projekcie konstrukcji, a połączenie detalicznie zaprojektowane. Zdarza się, że to właśnie połączenie determinuje parametry przekroju.

Ponieważ projektowanie konstrukcji drewnianych jest wciąż relatywnie mało znane, poniżej zestawione zostało kilka podstawowych zasad opracowywania takiego projektu.

Projekt obiektu o konstrukcji drewnianej musi uwzględniać:

  1. Podstawę opracowania w postaci norm: 
    PN-EN 1991-1-1, 
    PN-EN 1991-1-3; 
    PN-EN 1991-1-4; 
    PN-EN 1995-1-1 
    PN-EN 1995-1-2 (jeśli wymagane projektowanie odporności ogniowej). 
    Inne Eurokody, jeśli wymagane
    PN-B 03007:2013
    PN-EN 14081-1 (w przypadku konstrukcyjnego drewna litego)
    PN-EN 14080 (w przypadku drewna klejonego warstwowo i sklejonego drewna litego
    PN-EN 14250 (w przypadku prefabrykowanych konstrukcji, łączonych na płytki kolczaste)
    PN-EN 14374 (przy konstrukcjach z forniru klejonego warstwowo – LVL)
    PN-EN 14592 (przy zastosowaniu łączników trzpieniowych) 
    PN-EN 15497 (przy konstrukcyjnym drewnie litym, łączonym wzdłużnie na złącza klinowe)
    PN-EN 16351 (przy konstrukcjach z drewna klejonego krzyżowo, dodatkowo Europejska ocena techniczna)
  2. Obliczenia muszą obejmować wymiarowanie przekrojów wszystkich elementów konstrukcji drewnianej i rozwiązania detali (w tym węzłów kratownic, zamocowań ściągów i podwieszeń, wymaganych wzmocnień, połączeń w przypadku podziału na czas transportu itp.). Niezbędne jest uwzględnienie obliczeń związanych z odpornością ogniową, jeśli taka odporność jest wymagana. Projekt musi uwzględniać też rozwiązanie stężeń. Niedopuszczalne jest pomijanie w projekcie części (tym bardziej całości) obliczeń konstrukcji drewnianej ze wskazaniem, że zrobi to ktoś inny, np. producent. Projektant, który sporządza niekompletny projekt, ceduje obliczenia na wykonawcę, czy dopuszcza lub wręcz zakłada „optymalizację” przyjętych przez siebie rozwiązań – jest wysoce niewiarygodny.

  3. Klasy wytrzymałości przyjmuje się z norm odpowiednich dla projektowanego drewna lub jego konstrukcyjnych pochodnych – muszą być to normy aktualne. Niedopuszczalne jest stosowanie klas drewna z norm wycofanych, np. dla drewna litego, drewna na złącza klinowe czy sklejonego drewna litego z PN-EN 338:1999 (aktualna jest PN-EN 338:2016) czy dla drewna klejonego warstwowo według PN-EN 1194 lub PN-B 03150. (klasyfikacja jest zawarta w PN-EN 14080:2013)

  4. Rysunki muszą uwzględniać wszystkie zwymiarowane elementy oraz wskazanie klasy wytrzymałości. Z uwagi na różnice w wymaganiach stawianych wyrobom drewnianym w zależności od przewidywanej klasy użytkowania – należy dodać informację również i o tej klasie (obowiązkowe w przypadku 3. klasy użytkowania). Musi być również wskazana wymagana impregnacja. Trzeba zawsze pamiętać, że rysunek stanowi podstawową formę komunikacji między uczestnikami procesu budowlanego, dlatego musi być jednoznaczny i zawierać wszystkie niezbędne informacje, spójne z opisem technicznym i założeniami do obliczeń

Normy muszą być aktualne, a normy zharmonizowane dodatkowo zgodne z datowaniem wymienionym w oficjalnym Dzienniku Unii Europejskiej (OJ EU). Niedopuszczalne jest stosowanie w projektowaniu norm wycofanych (np. PN-B 03150 – zarówno z roku 2000, jak i 1981), ani norm innych państw oraz programów bazujących na takich normach. Można oczywiście kierować się dodatkowo obostrzeniami i zasadami wiedzy technicznej innych państw (w tym załącznikami krajowymi innych państw do Eurokodu 5) – ale pod warunkiem wypełnienia wymagań zawartych w PN-EN 1995 – z uwzględnieniem polskiego Załącznika krajowego.

Opracowanie mgr inż. Ewa Ingeborga Kotwica

Zachęcamy od wysłuchania nagranie ze szkolenia on line Podstawy konstruowania i obliczeń statyczno-wytrzymałościowych drewnianych konstrukcji szkieletowych”

Szkolenie było przeznaczone dla projektantów – konstruktorów i architektów, chcących zdobyć wiedzę w zakresie projektowania konstrukcji szkieletowych. Zakres tematyczny rozpoczynał się od podstaw konstruowania domów opartych o technologię szkieletu drewnianego.